قواعد پیشوندها و پسوندها در زبان انگلیسی

پیشوندها(prefixes) و پسوندها(suffixes) بخش اعظمی از زبان انگلیسی را تشکیل می‌دهند و بیشتر از آنچه که فکرش را می‌کنید مورد استفاده قرار می‌گیرند. مجموعه‌ای از حروفی که به ابتدا و انتهای کلمات و لغات به خصوصی اضافه می‌شوند تا معانی و نقش آن‌هارا در جمله تغییر دهند. دانستن معانی پیشوندها و پسوندها و آگاهی از ریشه‌ی کلمات به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر به معنی لغت جدید پی ببرید. به عنوان مثال، بعضی از پیشوندها به صفات یا اسمها اضافه می‌شوند و از آنها یک لغت منفی می‌سازند. پس با استفاده از این آگاهی، به‌راحتی می‌توانید دامنه‌ی لغات خود را افزایش دهید.
در ادامه به توضیح و تفسیر تعدادی از رایج ترین‌ها به همراه مثال برای درک بیشتر پرداخته‌ایم.

پیشوندها Prefixes

همانطور که از اسمشان پیداست، حرف یا مجموعه‌ای از حروف‌هایی هستند که با متصل شدن به ابتدای یک لغت، معنی آن را تغییر داده و تشکیل یک لغت جدید می‌دهند. تعدادی از آنها منفی‌ساز هستند. به این معنا که وقتی به یک کلمه اضافه می‌شوند، مفهوم منفی به آن می‌دهند. مثل پیشوند un که یکی از رایج ترین ها محسوب می‌شود. به مثالها دقت کنید:

Un + adjective = negative adjective

Un + fair = unfair

صفت fair به معنی منصفانه است. زمانی که پیشوند un را به آن اضافه کردیم به صفتی با معنای غیرمنصفانه یا ناعادلانه تبدیل شد. همین امر برای صفتها، قیدها و اسم‌های به خصوص دیگری نیز صدق می‌کند.

Un + happy = unhappy

Un + fortunately = unfortunately

Un + certainty = uncertainty

Un + sure = unsure

Un + important = unimportant

از un همچنین برای نشان دادن تضاد در یک عمل و اقدام به خصوص نیز استفاده می‌شود. در این حالت به یک فعل متصل می‌شود. مثلاً:

To unpack

یعنی بیرون آوردن وسایل از داخل چمدان که در واقع متضاد pack به معنی بستن ساک یا چمدان است.

To unlock

به معنی باز کردن قفل است که متضاد lock به حساب می آید.

پیشوند in نشان دهنده ی تضاد و یا کمبود و فقدان چیزی است.

In + sensitive = insensitive

همانطور که می دانید، صفت sensitive به معنی حساس و باعاطفه است اما زمانی که ما پیشوند in را به آن اضافه کردیم، به متضاد خود یعنی بی عاطفه تبدیل شد.

In + attention = inattention

در این مثال نیز، لغت attention به عنوان اسم، به معنی دقت و توجه است و inattention به فقدان و عدم توجه اشاره دارد.

In + appropriate = inappropriate

In + complete = incomplete

In + cautious = incautious

پیشوند im نیز باعث منفی شدن لغات می‌شود و معمولاً به کلماتی که با حروف b, m, p شروع می‌شوند، می‌چسبد.

Im + balance = imbalance

Im + polite = impolite

Im + possible = impossible

Im + mobilize = immobilize

پیشوند ir یکی دیگر از پیشوندهایی است که کاربردی شبیه به پیشوند in دارد اما به کلماتی اضافه می‌‌شود که با حرف r شروع شوند.

Ir + responsible = irresponsible

Ir + regular = irregular

Ir + rational = irrational

پیشوند il نیز همانند پیشوند in نشان دهنده‌ی تضاد است اما به کلماتی متصل می‌شود که با حرف l شروع شده باشند.

il + legal = illegal

il + literate = illiterate

il + logical = illogical

از پیشوند dis نیز برای منفی کردن لغت یا نشان دادن تضاد استفاده می‌شود. همچنین با متصل کردن آن به یک فعل، می‌توانیم به متوقف شدن یا حذف یک اقدام یا عملی اشاره کنیم.

I disapprove. (=do not approve)

من مخالفم.

Dishonesty (=lack of honest)

بی صداقتی

.Disconnect the machine

دستگاه را جدا کنید.

.Disinfect the wound

زخم را ضدعفونی کنید.

برخی از کلمات نیز بیش از یک پیشوند را قبول می کنند که هر کدام در موقعیت خود می تواند معنی خاص خودش را داشته باشد. به عنوان مثال، like را در نظر بگیرید. وقتی پیشوند dis به آن اضافه کنیم، معنای “تنفر و بیزار بودن” به خود می گیرد و دقیقاً متضاد like می شود. و اگر پیشوند un به like اضافه کنیم به معنی “بی شباهت” یا “برعکس” است.

بعضی دیگر نیز با وجود پذیرفتن دو پیشوند متفاوت، ممکن است معنی و کاربرد تقریباً یکسانی داشته باشند. مثلاً:

Disorganized

Unorganized

هر دو به معنی در هم برهم و آشفته هستند.

دو پیشوند در زبان انگلیسی وجود دارد که معنای قبل و بعد به لغت مورد نظر می دهند. وقتی پیشوند pre به کلمه ای اضافه می شود می تواند معادل before به معنی “قبل” یا in preparation به معنی “از پیش آماده شده” باشد. همین امر حتی در لغت prefix نیست صادق است.

Pre-war (=before a war)

قبل از جنگ

A prearranged signal

یک سیگنال از پیش تعیین شده

Preset the video

ویدئو را از پیش تنظیم کنید.

از پیشوند post نیز با معنا و مفهوم after یعنی “بعد از” استفاده می‌شود.

The post-war years (=the years after a particular war)

سالهای پس از یک جنگ خاص

The post-1979 conservative government

دولت محافظه کار بعد از سال 1979

پسوندها Suffixes

پسوندها نیز در زبان انگلیسی انواع متفاوتی دارند که با یادگیری آنها، می توانید از ریشه‌ی بسیاری از لغات استفاده کنید و لغات جدیدی بسازید. چون پسوندها با متصل شدن به کلمات، نقش (part of speech) آنها را در جمله تغییر می‌دهند.  مثلاً با اضافه کردن برخی از آنها به یک اسم یا فعل، می توان یک صفت ساخت. برای نمونه، پسوند able را در نظر می‌گیریم.

Adore + able = adorable

لغت adore به عنوان یک فعل، به معنی “ستودن” یا “عشق ورزیدن” است. هنگامی که پسوند able به آن افزوده می‌شود، تبدیل به صفتی با معنای “قابل پرستش” یا “شایان ستایش” می‌شود. مثالهای بعدی نیز به همین صورتند.

Comfort + able = comfortable

لغت comfort در نقش اسم به معنی “آسودگی” است که با اضافه شدن پسوند able ، به صفتی با معنای “راحت” تبدیل شده است.

در ادامه پسوندهای دیگری را نیز معرفی کرده‌ایم که هرکدام از آنها صفتی را به وجود می‌آورند.

Broke + en = broken

Gold + en = golden

China + ese = Chinese

Japan + ese = Japanese

Wonder + ful = wonderful

Power + ful = powerful

Inform + ative = informative

Talk + ative = talkative

Danger + ous = dangerous

Awe + some = awesome

Hand + some = handsome

در برخی مواقع، می توان به کمک پسوند ness، یک صفت را به یک اسم تبدیل کرد.

Sad + ness = sadness

Happy + ness = happiness

Tired + ness = tiredness

Heavy + ness = heaviness

Rude + ness = rudeness

با اضافه نمودن پسوند ment به یک فعل، می‌توان آن را به اسم تبدیل کرد.

Argue + ment = argument

Endorse + ment = endorsement

Punish + ment = punishment

پسوند dom نشان دهنده ی یک حالت یا وضعیت است.

Free + dom = freedom

King + dom = kingdom

Bore + dom = boredom

با اضافه کردن پسوندهای er و or به یک فعل، می توان به انجام دهنده آن کار یا عمل اشاره کرد.

Drive + er = driver

Dance + er = dancer

Protect + or = protector

Train + er = trainer

Narrate + or = narrator

Act + or = actor

*این نکته را هم در نظر داشته باشید که وقتی فعلی به حرف e ختم می‌شود، هنگامی که به آن پسوندهای er یا or اضافه می کنیم، حرف e حذف می‌شود.

پسوند al نیز به اسم متصل می شود و آن را به صفت تبدیل می‌کند.

Region + al = regional

Emotion + al = emotional

Coast + al = coastal

پسوند less نیز در زبان انگلیسی وجود دارد که معادل without است.

End + less = endless

Power + less = powerless

Effort + less = effortless

بسیاری از لغات نیز در زبان انگلیسی، همزمان هم پیشوند و هم پسوند را در خود جای می‌دهند. به مثالهای زیر توجه کنید.

Un + help + ful = unhelpful

Re + place + ment = replacement

Un + forget + able = unforgettable

سخن آخر

یادگیری لغات گاهی ممکن است یک چالش محسوب شود اما همانطور که در ابتدای مقاله اشاره داشته ایم، با یادگیری این پسوندها و پیشوندها، می‌توانید تا حدودی از سختی این چالش کم کنید. همچنین به شما مطالعه‌ی مطلب نکاتی در خصوص یادگیری لغات را پیشنهاد می‌دهیم تا با استفاده از آنها و برنامه ریزی و تمرینات روزانه برای یادگیری زبان انگلیسی به اهداف خود در این زمینه نزدیکتر شوید.