اصول تقویت مهارت شنیداری در زبان انگلیسی

امروزه با وجود منابع گوناگون و سایت های مفید برای یادگیری زبان انگلیسی، دیگر دلیلی برای نگرانی هنگام یادگیری وجود ندارد. فقط کافیست مطالعه مستمر داشته باشید و برای تقویت هر بخش از زبان انگلیسی، خود را در محیط متناسب با آن قرار دهید و با برنامه ریزی و تمرینات روزانه برای یادگیری زبان انگلیسی به بالا بردن مهارت های زبانی خود بپردازید. با این وجود هر زبان آموزی باید به خوبی آگاه باشد که در مسیر یادگیری، چه روشی می تواند کاربردی تر باشد. به عنوان مثال، برخی افراد در کلاس و در کنار زبان آموزان دیگر، بهتر یاد می گیرند در حالی که بعضی دیگر ترجیح می دهند به تنهایی و در خانه تمرین کنند. با همه این ها، باید در نظر داشته باشید که حتی اگر در کلاس زبان یا حتی دوره های آنلاین نیز ثبت نام کرده باشید، باید مطالعه مستقل هم داشته باشید خصوصاً برای تقویت مهارت های شنیداری در زبان انگلیسی.

در ادامه این مقاله به شرح نکات و معرفی تکنیک­هایی در زمینه بالا بردن و تقویت شنیداری زبان انگلیسی پرداخته ایم. امیدواریم بعد از خواندن این مطلب، با حفظ انگیزه در زبان آموزی در مورد پیوستن به مکالمات و برقراری ارتباط به زبان انگلیسی، اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید.

چرا تقویت مهارت شنیداری مهم است؟

نمی دانم تا به حال برایتان پیش آمده که در گفتگو با یک انگلیسی زبان یا حتی با کسی که از سطح زبان بالایی برخوردار است، متوجه شوید که نمی توانید اکثر صحبت های آنها را به خوبی درک کنید! دلایل زیادی وجود دارد که می تواند هر زبان آموزی را در چنین موقعیت دشواری قرار دهد. به عنوان مثال، ممکن است خیلی سریع صحبت کنند یا لهجه(کدام لهجه را برای یادگیری انتخاب کنم؟ بریتیش یا امریکن؟) ناآشنایی داشته باشند. همچنین ممکن است از کلمات عامیانه ای استفاده کنند که شما تا به حال آنها را نشنیده باشید. تنها چاره کار این است که تا می توانید خود را در معرض زبان انگلیسی قرار دهید. آنچه در مکالمات و صحبت های واقعی می شنوید اغلب با آنچه در کلاس های زبان و از طریق کتاب ها یاد می گیرید، بسیار متفاوت است. دقت داشته باشید اگر مهارت شنیداری شما قوی باشد، خود به خود مهارت گفتاری شما نیز تقویت می شود. راستی از اهمیت یادگیری اصطلاحات انگلیسی نیز غافل نشوید. در اکثر مکالمات روزمره ی انگلیسی زبانان، معمولاً از عبارات و اصطلاحات محاوره ای استفاده می شود. یادگیری و تسلط بر آنها کمک زیادی به شما در فهم کلام آنها خواهد کرد.

نکاتی در خصوص تقویت مهارت شنیداری

احتمالاً این سؤال در ذهنتان به وجود می آید که چرا گاهی در تقویت مهارت لیسنینگ ناموفق هستید. تنها جواب قاطع این است که به اندازه کافی و به درستی به محتواهای انگلیسی گوش نمی دهید. منظور از کافی، مقدار مشخصی نیست. در حقیقت این مقدار به توانایی زبان آموز بستگی دارد. برخی از زبان آموزان نیاز بیشتری به گوش دادن به انواع پادکست ها و منابع مختلف دارند. اگر فکر می کنید با گوش دادن روزانه به انگلیسی، همچنان مهارت پایینی در این زمینه دارید، پس قطعاً به اندازه نیاز به زبان انگلیسی گوش نداده اید. به عنوان مثال، زبان آموزی با این آگاهی که باید هر روز به منابع انگلیسی گوش دهد، در برنامه ریزی خود، تنها پانزده دقیقه را به این کار اختصاص می دهد. بدیهی است که چنین زبان آموزی، پیشرفت سریعی نخواهد داشت. یا برعکس، زبان آموزی دیگر، در این زمینه تفریط می کند و دو یا سه ساعت از روز را به گوش دادن به منابع مختلف انگلیسی می پردازد. چه اتفاقی برای این زبان آموز می افتد؟ شاید فکر کنید پیشرفت او حتمی است اما باید بدانید این زیاده روی کردن ها تنها باعث دلزدگی از یادگیری می شود و زبان آموز در نهایت انگیزه خود را از دست می دهد و تسلیم می شود. چون این زبان آموز انتظار دارد با این روند، خیلی سریع به پیشرفتی که انتظار دارد دست یابد. همانطور که در مقاله اهمیت تعیین اهداف مشخص برای یادگیری زبان انگلیسی تأکید داشته ایم، هدف های شما باید واقع بینانه باشند تا در طول مسیر، انگیزه خود را از دست ندهید. بنابراین به یاد داشته باشید که گوش دادن به زبان انگلیسی، برای چندین ساعت و در طول فقط یک ماه کافی نیست.

پس اگر می­خواهید به بهترین نحو به تقویت مهارت شنیداری بپردازید، باید گوش دادن به منابع انگلیسی را به طور منظم و در مدت زمان طولانی انجام دهید. در ادامه به نکاتی که ارائه داده ایم توجه کنید.

1.مطمئن شوید که در گوشی همراه خود منابع انگلیسی مثل پادکست های مختلف، داستان های صوتی، آهنگ و متریال های دیگر را در دسترس دارید. به این ترتیب می توانید هر زمان که دلتان می خواهد و هر جایی که هستید به آنها گوش دهید.

2. زمان خسته کننده و کسالت بار را به زمان گوش دادن به منابع انگلیسی تبدیل کنید. به عنوان مثال، وقتی در اتوبوس یا مترو هستید یا هنگامی که مجبور می شوید برای مدت طولانی منتظر کسی یا چیزی بمانید، همچنین هنگام انجام برخی فعالیت های روزانه و کارهایی که نیاز به تمرکز بالا یا تفکر عمیق ندارند مانند شست و شو، پخت و پز و… . به این ترتیب حتی اگر دو ساعت به زبان گوش دهید، برایتان خسته کننده نمی شود چون در طول آن به کارهای ضروری دیگری نیز رسیدگی می کنید. همچنین با این روش، دیگر بهانه ای برای کسانی که می گویند وقت کافی برای گوش دادن ندارند باقی نمی ماند.

3. فعالیت هایی که سرگرم کننده باشند همیشه به نوعی ما و توجه ما را به راحتی به خود جلب می کنند طوری که با انجام آنها، حتی متوجه گذشت زمان نمی شویم. پس فعالیتهای مربوط به تقویت مهارت شنیداری را به یک سرگرمی تبدیل کنید. مثلاً برخی زبان آموزها از گشت و گذار در کانال های سرگرم کننده یوتیوب لذت زیادی می برند. یادگیری زبان انگلیسی با یوتیوب و بهبود درک شنیداری انگلیسی با تماشای ویدئوهای جدید و جالب آن قابل انکار نیست. با این وجود، ممکن است بعضی از زبان آموزان یادگیری زبان با فیلم و سریال را به هر روش دیگری ترجیح دهند. از این طریق هم مهارت شنیداری خود را قوی می کنند هم لحظات سرگرم کننده ای را سپری خواهند کرد.
در این بین برخی دیگر، گوش دادن به کتابها و داستان های صوتی را برای این منظور انتخاب می کنند. این هم گزینه خوبی به شمار می رود.

4.در آموزش شنیداری زبان انگلیسی همیشه تأکید شده است که متریال­هایی را انتخاب کنید که متناسب با سطح زبان شما باشد. در نظر داشته باشید که اگر محتواهایی که گوش می دهید بیش از اندازه سخت باشند، کم کم شما را خسته و ناامید خواهند کرد؛ و برعکس اگر خیلی راحت باشند، چیزی به دانش زبانی شما افزوده نخواهد شد.

5. توصیه دیگر ما برای انتخاب منابع، این است که متناسب با سلیقه شما باشد. از این رو همیشه برای گوش دادن یا دیدن آنها مشتاق خواهید بود. با این حال، بهتر است گاهی به موضوعات دیگری نیز رجوع کنید تا دانش لغوی و زبانی خود را محدود به یک موضوع نکرده باشید.

6. هر چه بیشتر به یک پادکست یا مکالمه تکراری گوش دهید، جملات و عبارات و به طور کلی محتوای آن، بهتر و بیشتر در ذهن شما جای می گیرند. چه بسا از این طریق بتوانید مهارت اسپیکینگ خود را نیز بهبود ببخشید.

7. اگر هنگام گوش دادن به منابع انگلیسی، تصمیم گرفتید به توضیح هر چه که متوجه شده اید بپردازید، حتماً صدای خود را ضبط کنید و بعد به آن گوش دهید. از این طریق هم مهارت گفتاری شما قوی می شود و هم با گوش دادن به صدای خود، متوجه نواقص خود هنگام تلفظ کلمات و ادای جملات خواهید شد. با وجود مشکلات فارسی زبانان با تلفظ انگلیسی، از این طریق به حل آن می پردازید.

8. بعد از کمی پیشرفت در مهارت شنیداری، سرعت منابعی که گوش می دهید را بالاتر ببرید. به این ترتیب می توانید مهارت های خود را به چالش بکشید.

9. از روش درست ترنسکرایب و تأثیر آن بر لیسنینگ غافل نشوید. یکی از تکنیک های کاربردی در تقویت مهارت شنیداری انجام ترنسکرایب است. به یادداشت کردن تمامی جملاتی که در فایل انتخابی که به آن گوش می دهید وجود دارد ترنسکرایب گفته می شود. ابتدا ممکن است روشی خسته کننده باشد اما با این تکنیک، دقت شما نسبت به جزئیات بالا می رود. از طرفی در شنیدن و تشخیص کلمات و جملاتی که به صورت به هم پیوسته ادا می شوند تبحر پیدا خواهید کرد.

معرفی کتابهای مرتبط با تقویت مهارت شنیداری

اگر از آن دسته از زبان آموزانی هستید که علاقه مند به یادگیری زبان به کمک کتاب های مختلف هستید، ما به شما کار با کتاب های زیر را پیشنهاد می کنیم. برخی از آنها شامل کتاب لیسنینگ با لهجه بریتیش و برخی دیگر با لهجه امریکن هستند.

1. Tactics for Listening

مجموعه کتابهای تکتیکس که شامل سه سطح basic, developing, expanding است، منابعی جذاب و کاربردی برای تقویت مهارت های لیسنینگ به شمار می روند. موضوعات کتاب بسیار مفید و حاوی عبارات ضروری در مکالمات روزمره می باشند. همچنین با استفاده از سطح basic آن، می­توانید به تقویت مهارت های شنیداری و گفتاری پایه بپردازید.

ناگفته نماند که برای کسب نتیجه مطلوب هنگام کار با این کتاب، باید اصول و نکات مهمی را رعایت کنید. همچنین اگر به تحلیل مکالمات آنها بپردازید، به راحتی می توانید سطح واژگان خود را بالا ببرید و اسپیکینگ و گرامر خود را تقویت کنید. برای این منظور، ما به شما تهیه پکیج های مکالمه کاربردی با تکتیکس را پیشنهاد می کنیم. در این دوره، همه آنچه که نیاز دارید در اختیار شما قرار خواهد گرفت. از نحوه کار با این کتاب ها گرفته تا تحلیل جمله به جمله‌ی مکالمات.

2. Listen Here!

اگر سطح زبان متوسطی دارید، این کتاب می تواند بهترین منبع آموزش لیسنینگ باشد.
این کتاب شامل 28 درس با موضوعات متنوع است و لهجه های مختلف زبان انگلیسی را پوشش می دهد. ترتیب سطح دروس به صورتی چیده شده است که آن را به یک منبع خودخوان کاربردی تبدیل کرده است.

3. Collins Get ready for IELTS listening

اگر قصد شرکت در آزمون آیلتس را دارید و سطح زبان شما پایین است، این کتاب گزینه خوبی خواهد بود. شامل 12 درس است و تمرین های متنوع با موضوعات مختلف را آموزش می دهد و همچنین شما را با تکنیک های پاسخ گویی به سؤالات آشنا می کند.

4. Collins Listening for IELTS

این کتاب مناسب سطح متوسط یا بالاتر است. هر کدام از 11 بخش اول کتاب به سه قسمت تقسیم شده است:
*آموزش لغات کاربردی موضوعات مختلف در قسمت اول
*یادگیری و تمرین پاسخگویی به انواع سؤالات در قسمت دوم پوشش داده شده است.
*قسمت سوم شامل تمریناتی برای مواردی که آموزش داده شده است.

5. Listening Extra

این مجموعه به سه قسمت مختلف تقسیم شده است که برای زبان آموزان سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته طراحی شده است و می تواند یک منبع آموزشی عالی و کاربردی به شمار آید. شامل 18 درس با موضوعات مختلف مانند خانواده، فعالیت های روزمره، غذا و نوشیدنی، مسافرت و… است.

6. NorthStar

یک منبع بی نظیر دیگر برای تقویت مهارت شنیداری و گفتاری.
این کتاب پنج جلدی که برای سطوح مختلف طراحی شده است، شامل مصاحبه ها و مکالمات متعددی است که با تقویت مهارت های لیسنینگ، اسپیکینگ و حتی ریدینگ، سطح شما را از مبتدی به پیشرفته و آکادمیک برساند.

7. Q Skills for Success

این مجموعه در چهار سطح برای رده سنی بزرگسال و با تمرکز بر لهجه آمریکایی چاپ شده است. کتاب های مهارت محور این مجموعه، زبان آموزان را به سوی منتقدانه فکر کردن و پیشرفت آکادمیک سوق می دهند.